BẠN CÓ THẬT SỰ BẬN RỘN?

Chúng ta thường lấy lý do rất bận rộn, không có thời gian để thanh minh cho những hành động ích kỷ của bản thân mình.

Tôi có một nhóm bạn thân ngày cấp 3. Đỗ đại học, chúng tôi lên Hà Nội theo đuổi ước mơ cho riêng mình. Trước ngày chia tay, chúng tôi ngồi bên nhau rất lâu, đứa nào cũng ríu rít hẹn ngày sinh nhật ai trong nhóm cũng phải có mặt đầy đủ. Thế nhưng mỗi đứa ở một nơi khác nhau.

Đứa có bạn trai, đứa vì công việc làm thêm. Chúng tôi thiếu vắng một hai người trong vài lần hẹn và sau đó, năm thứ 3 của đại học, chúng tôi chẳng mấy khi gặp nhau. Sinh nhât ai cũng chỉ một tin nhắn mà câu đầu tiên rất có thể là: Xin lỗi mày tao bận quá…

H. một người bạn của tôi học báo chí, than thở: “Đi làm mỗi ngày mình mở rộng mối quan hệ ra rất nhiều nhưng làm thế nào để duy trì nó tốt đẹp trong một giới hạn, cũng khó”. “Thỉnh thoảng mời người ta đi cà phê, uống nước, bạn bè thỉnh thoảng trò chuyện”. “Nhưng tao bận lắm, làm gì có thời gian”… Câu chuyện của chúng tôi bao giờ cũng kết thúc sau câu nói đó của H.

Cả năm học trò cũ mới có ngày Tết để về thăm cô giáo cũ. Người giỏ hoa, người túi quà lớn bé. Gặp cô giáo, câu đầu tiên nhiều bạn bè tôi thốt lên, như một lập trình, lâu nay bận quá, em không đến thăm cô được, cô có khỏe không?

Thầy giáo tôi thường kể về những sinh viên mà ông ấn tượng trong suốt qua trình giảng dạy. Không ít những anh chị phóng viên, nhà báo đã rất thành danh trên nhiều trang báo vẫn đi học tiếp văn bằng hai. Không bao giờ đi học đúng giờ, bao giờ cũng tất tất tả tả đến lớp học buổi tối với laptop, điện thoại di động kè kè thi thoảng nghe lấm lét trong giờ. Biết trò nên thầy giáo tôi cũng bỏ qua. Không hiếm lần, sau cái bắt tay ngoài hành lang với thầy xin phép về sớm cho một cuộc họp báo quan trọng, thầy giáo tôi lại bắt gặp chính sinh viên đó ngồi chơi cờ với mấy anh bạn ngoài quán cà phê!

Không có lệnh cấm khắt khe nên không ít sinh viên mang laptop đến giảng đường, với lý do để thảo luận, lấy thông tin trên mạng, ra chơi tranh thủ đọc báo, viết bài… Nhưng liệu bạn có thật sự bận rộn đến mức ngồi trà chanh, cà phê với bạn bè tay vẫn nhí nhoáy cái điện thoại để nhắn tin, giờ giảng rất tâm huyết của giảng viên cũng bỏ ngoài tai khi bạn cắm cúi bên màn hình laptop?

Một cô bạn rất khái tính của tôi kể lại có lần cô tự nhiên đứng dậy khi cô và bạn đang ngồi giữa căng tin. Chỉ có 5 phút cho một ly cà phê và những câu chuyện vui giữa giờ học, nhưng bạn cô mang theo điện thoại, mải mê với những tin nhắn và nghe câu được câu chăng với người đối diện. Cô bạn tôi buồn bã, “chúng ta lên lớp đi, chắc cậu đang bận”.

Chúng ta thường lấy lý do rất bận rộn, không có thời gian để thanh minh cho những hành động ích kỷ của bản thân mình. Ở xa không thể tới thăm cô giáo thường xuyên nhưng lẽ nào không có vài phút gọi điện thoại hỏi thăm cô những ngày lễ? Thi thoảng cố gắng để dành một thứ bảy hay chủ nhật để tới nhà bạn bè, người thân, đơn giản là mua ít trái cây, cùng ăn và trò chuyện, chẳng lẽ cuộc sống của mỗi người quá bận rộn cho 24h, không thể làm gì khác? Sinh nhật bạn bè, có thể đến đưa một cái thiệp vào sáng sớm, một món quà nhỏ giữa buổi trưa, làm gì không thể có một vài phút ngắn ngủi cho những người bạn sẽ theo ta suốt cuộc đời?

Thầy giáo tôi, giám đốc một trung tâm Truyền thông – Quan hệ công chúng của một trường Đại học, Tổng biên tập một tờ báo lớn của Hà Nội, ngày ngày vẫn là giảng viên cho một trường đại học khác, một ngày của thầy bắt đầu lúc 8h và kết thúc lúc 20h30. Chúng tôi vào học 13h, giữa giờ nghỉ trưa của nhiều người quen giấc.

Nhưng chưa một lần nào tôi thấy thầy đến muộn, vào lớp sau ông, sinh viên có khi cả chục người. Chúng tôi hỏi ông công việc thế này thầy có thấy quá bận rộn không? Ông cười và trả lời, chưa một cuộc gặp gỡ bạn bè nào ông chưa có mặt, ông vẫn có thể dẫn các con đi chơi cuối tuần và hứng chí có thể chở cả nhà đi du lịch bằng xe riêng tới một vùng xa lắc.

Vậy thì con người có phải là quá bận rộn cho những công việc của mình và có thể lấy lý do quên đi những người xung quanh mình? Tôi nghĩ là không. Thời gian chỉ có 24 tiếng một ngày nhưng sử dụng nó ra sao do mỗi chúng ta tự quyết định. Tôi tâm niệm một câu ngạn ngữ Pháp, nó có thể đúng trong mọi hoàn cảnh, không cái gì là không thể bởi “Muốn là được!”. Có giới hạn thời gian nào cho yêu thương khi bạn đã đặt cả tấm lòng vào những người xung quanh bạn?

CÂU CHUYỆN ĐẠI BÀN VÀ GÀ

Có chú đại bàng sinh ra trong một ổ gà. Hàng ngày chú được mẹ gà dạy cho mọi chuẩn mực mà một chú gà cần có. Chú đi trên mặt đất, ăn thóc lúa, bới đất tìm sâu. Tất nhiên chú cũng được gọi là “gà”. Bỗng một ngày, nhìn lên bầu trời chú thấy một thằng giống hệt mình đang bay lượn trên không trung rất đẹp. “Liệu mình có thể bay như thế?”. Chú nhảy lên một mỏm đá tập bay. Chú ngã khiến chân tay trầy xước. Mẹ gà hốt hoảng: “Bay á, con là gà cơ mà. Đừng có cái tư tưởng quái đản đó trong đầu nữa”. Chú nghe lời mẹ và tiếp tục “ăn quẩn cối xay” cùng các anh chị em gà. Rồi một ngày kia, chú lại lâng lâng khi thấy cái đứa giống mình bay lượn trên cao. Lần này, chú nhảy lên một mỏn đá cao hơn và tập. Chú lại ngã khiến chân tay không những trầy xước mà đầu còn bị u một cục to. Mẹ chú, anh chị em của chú lao đến: “Con là gà, gà sao lại bay được. Đừng điên rồ như vậy nữa đi”. Chú lại nghe lời mẹ. Và lần thứ 3, khi lại thấy cái đứa giống hệt mình bay lượn trên bầu trời, sải cánh rộng, cả thân hình lơ lửng trên không trung hoành tráng, đẹp lộng lẫy. Chú lại nhảy lên mỏm đá cao tập bay. Và lần này không chỉ mẹ chú, các anh các chị chú mà cả các bác, các cụ gà lớn tuổi khuyên can chú với cùng một điệp khúc: “Cháu là gà cháu mà, gà thì không thể bay”.

Chú đại bàng nhỏ sẽ làm gì tiếp theo?

Chú sống như một chú gà và chết như một chú gà?



Trong mỗi cá nhân chúng ta đều có một chú đại bàng như vậy, một thiên tài tiềm ẩn. Khốn nỗi chúng ta không dám vượt qua nghịch cảnh, vượt qua thử thách, không dám chấp nhận tổn thương để được ban thưởng, không dám chấp nhận tổn thương lớn để làm những việc phi thường. Hơn thế việc giáo dục của gia đình, nhà trường thường lấy sự an toàn làm mục tiêu trên hết. Thậm chí nhiều người còn cho rằng con mình không phải ngọ nguậy tay chân, chỉ ngồi mát ăn bát vàng mới là đẳng cấp. Chúng ta đang tạo những chú gà công nghiệp được nuôi trong lồng kính. Những chú gà chỉ biết khiếp đảm núp dưới cánh mẹ mỗi khi thấy một quạ nhỏ bay qua, chứ đừng nói gì đến chuyện chịu ngã đau để bay cao. Hiện nay, có quá nhiều người trẻ nhưng rất “bấy” (tính tình yểu điệu, sức khỏe ẻo lả), đụng đến cái gì cũng lắc đầu quầy quậy “không phải tui”. Cần cái gì thì động tác duy nhất là ngửa tay xin. Xã hội đang tạo ra một loại “ăn mày lồng kính”, “ăn mày tại gia”. Đặc biệt “ăn mày tại gia” lại “phá gia chi tử”. Những người trẻ tuổi được bố mẹ để lại gia tài đầy đủ, chưa học xong đại học đã xài xe con. Nhưng chỉ được một thời gian khi bố mẹ không còn chức quyền thì lại tay trắng "Con hơn cha là nhà có phúc", Vô phúc thay những đại gia... Biết bao người nhờ được đền bù giải phóng mặt bằng giàu lên rất nhanh nhưng chỉ một thời gian thì con nghiện game, bố rượu chè, karaoke và kết cục lại nguyễn y vân, vẫn y nguyên là nghèo đói. Không những thế còn khuynh gia bại sản thảm hại hơn trước rất nhiều.

Thế giới hiện đại ngày càng khắc nghiệt và khốc liệt hơn. Khủng hoảng kinh tế dồn dập hơn, kéo dài hơn, rồi sóng thần, bão lớn… Thông minh logic IQ ngày càng nhường chỗ cho thông minh cảm xúc EQ (Emotional Intelligence). Và đặc biệt là thông minh vượt nghịch cảnh AI (Adversity Intelligence), ý chí sắt đá, kiên cường luôn đổi mới, dám vượt qua chính mình dũng cảm vươn lên khẳng định đẳng cấp ngày càng được đề cao.

Mới đây, tạp chí Time đã công bố danh sách 100 người có ảnh hưởng lớn nhất đến thế giới. Họ ảnh hưởng đến thế giới bằng tính cách mãnh liệt, kiên trì sáng tạo, đổi mới, đặc biệt là khả năng vượt nghịch cảnh, đeo bám mục đích đến cùng. Chết cũng lết đến đích. Trong số đó có, Kanno, một bác sĩ 31 tuổi, đã giúp nhiều bệnh nhân di chuyển lên tầng cao nhất của một bệnh viện ở tỉnh Miyagi khi nghe cảnh báo sóng thần, động đất hôm 11/3. Anh đã quyết liệt vượt nghịch cảnh chiến đấu đến cùng để người tất cả bệnh nhân được chuyển đến nơi an toàn.

Ý chí là cái còn thiếu khi ta có tất cả, là cái còn lại khi ta mất hết!

Trong cuốn sách nổi tiếng về cuộc đời thực của mình mang tên “Không bao giờ là thất bại, tất cả chỉ là thử thách”, tác giả Chu Ju Yung, chủ tịch tập đoàn Huyndai, Hàn Quốc, có nhắc đến một loài vật đặc biệt, đó là con rệp. Sở dĩ ông ấn tượng với loài vật vốn không được sạch sẽ, thanh cao này chỉ là vì cách chúng kiếm ăn. Khi ông nghĩ những con vật gớm ghiếp đó sẽ không thể nào cắn mình được nữa sau hàng loạt những “mưu kế” chống rệp: kê giường lên cao, đặt bát nước ở mỗi chân giường nằm… thì ông đã phải ngạc nhiên và kính phục khi nhìn thấy chúng đua nhau treo mình xuống người ông từ trần nhà. Chúng không từ bỏ mục tiêu luôn kiên định tìm ra những giải pháp mới, những con đường mới. Ông lấy đấy là tấm gương để nung nấu khát vọng kiên định gây dựng sự nghiệp của mình.

Edison nhà khoa học sáng tạo nhất trong mọi thời đại đã tuyên bố “99% thành công là do mồ hôi nước mắt”. Ông đã kiên định vượt qua 10.000 lần thất bại để có bóng đèn bừng sáng trong mỗi gia đình chúng ta. Khổ luyện thành tài. Có công mài sắt có ngày nên kim. Các nhà khoa học đã chỉ rõ: “Những người xuất chúng” trong bất kỳ một lĩnh vực gì đều trải qua quá trình rèn dũa mỗi ngày kiên trì 3 giờ, và ít nhất kiên định 10 năm liên tục để đạt được những thành công xuất sắc vượt trội. Nước chảy đá mòn. Có công mài sắt có ngày nên kim. Khổ luyện thành tài!

Việt nam ta có bao gương trẻ kiên định phấn đấu đạt đỉnh cao thành công: Ngô Bảo Châu, Philipp Roesler (một đứa con rơi gốc Việt làm phó thủ tướng, chủ tịch một đảng của nước Đức hùng cường), Đặng Thái Sơn, … Mỗi chúng ta sinh ra đều có một chú đại bàng, một thiên tài bẩm sinh ẩn náu bên trong. Chúng ta cũng đã từng thành công, nhưng thường chỉ “lóe lên” rồi “vụt tắt”. Ta quá năng động đến mất cả tính kiên định theo đuổi cái mình đam mê, cái tài năng thiên phú. Ta hay “Cả thèm chóng chán”, “đứng núi này trông núi nọ”, “chóng bốc chóng tàn”, “đầu voi đuôi chuột”, “đánh trống bỏ dùi”, “tiền hậu bất nhất”.



Gạo tiền bao nhiêu tiêu cũng hết, Ý chí kiên cường - Mỏ kim cương.

“Lửa thử vàng gian nan thử sức”. “Có qua hoạn nạn mới hiểu lòng nhau”. “Ví thử cuộc đời bằng lặng cả, anh hùng hào kiệt có hơn ai”. Nhất là trong thời đại ngày nay khi “Thương trường là chiến trường” và “phi thương bất phú” thì “ý chí kiên cường” quả là một “mỏ kim cương” đích thực. Biết bao người mất hết tài sản, thậm chí còn vào tù ra tội thế mà rồi lại tay trắng làm nên.

Kiên trì không chưa đủ mà phải kiên định hướng đích, “Chết cũng phải lết đến đích”. Kim chỉ nam để thành đạt đã được ông cha ta đúc kết: “Có chí thì nên”, “Có chí làm quan, có gan làm giàu”.